اهمیت برق اضطراری و باتری آسانسور!
شاید تا کنون گذرتان به این راه پله ها نیوفتاده باشد. اما اگر تنها چند ساعت برق آسانسور قطع شود یا با نوسانات ولتاژ مواجه شوید و باتری آسانسور شارژ نداشته باشد. آسانسور برجتان از کار میایستد و تازه می فهمید چه می گویم. عرق ریزان و هنهن کنان در حالی که پاهایتان ضعف می روند و زانوها ذقذق میکنند به طبقه مورد نظر میرسید. اینجاست که به اهمیت برق اضطراری و یا باتری آسانسور پی می برید.
برای جلوگیری از بروز این تجربه ناخوشایند لازم است نکات و ضوابط خاصی را در نصب آسانسور و برق اضطراری آن رعایت کرد. از جانمایی درست آسانسور در طبقات گرفته تا رعایت نسبت ابعاد کف اتاقک آسانسور با توجه به ظرفیت آسانسور. نسبت طول کابل آسانسور و تعداد طبقات و … .
با تمام اینها یکی از مهمترین مباحث مربوط به آسانسور، سیستم برق و البته باتری آسانسور میباشد. آسانسورها به خودی خود کاربری رساندن اشخاص و یا وسایل را به طبقات دارند اما با توجه به اینکه آسانسور در چه ساختمانی و با چه مناسبات و شرایطی نصب شود حساسیت آن فرق خواهد کرد.
اگر آسانسور در ساختمانی 20 طبقه و اداری باشد که مراجعات و رفت و آمد ها زیاد هستند قطع به یقین حساسیتش با نصب آسانسوری در یک ساختمان 7 طبقه مسکونی متفاوت است. قطعی برق آسانسور در یک ساختمان 15 طبقه اداری که روزانه چند صد نفر به آن مراجعه میکنند میتواند باعث اتلاف زمان و هزینه، نارضایتی مراجعان و کارکنان و همچنین افت بهرهوری شود. از این رو نقش سیستم برق رسانی اضطراری در آسانسورها حائز اهمیت زیادی است. در این خصوص می توان از سیستم یو پی اس به عنوان برق رسان اضطراری به آسانسور بهره برد.
از دید دیگر
حتی بحث دیگر در قطعی برق آسانسور محبوس شدن افراد درون آسانسور میباشد که قطعا تجربه ناخوشایندی را برای آنها به دنبال دارد.این اتفاق زمانی رخ می دهم که باتری آسانسور از کار افتاده باشد و یا سیستم برق اضطراری آن دچار مشکل باشد. در ساختمانهایی با تعداد طبقات پایین ممکن است افراد بعد از کمی معطلی پایین آمدن یا بالا رفتن از پله را به آسانسور ترجیح دهند اما همه ما ساختمانهایی مسکونی یا اداری را دیدهایم که این ترجیح را حتی نمی توانیم از ذهن خود بگذرانیم.
در زندگی مدرن و امروزی تعداد ساختمان های بلند، برج های مسکونی و تجاری و آسمان خراش ها روز به روز در حال افزایش است. این آسانسورها هستند که همه روزه ما را به بالای آن ها می کشند. بسته به اینکه آسانسورمان در کدام برج و ساختمان است و چه نوعی دارد، باید یو پی اس مناسبی برای آن در نظر گرفته شود.
انتخاب یو پی اس مناسب تحت نظر متخصصین ایولتکس می تواند در این زمینه بسیار کمک کننده باشد تا آسانسور حتی در مواقع قطع شدن ناگهانی برق نیز بدون وقفه و به طور دایمی ما را در این طبقات جابه جا کند. در ادامه پس از تاریخچه، معرفی آسانسور و انواع آن، به یو پی اس آسانسور بیشتر خواهیم پرداخت.
تاریخچه
اگر بخواهیم تصورمان را خارج از این ماشین آلات برقی آشنا ببریم، باید بگوییم که تاریخچه آسانسور حدود 2500سال قبل از میلاد مسیح و به مصریان باستان برمیگردد. جایی که برای ساخت اهرام مصر و انتقال سنگ های بزرگ از آن استفاده میکردند. مصریان باستان به عنوان اولین تمدنی شناخته شدند که در کار ساخت و ساز خود از نوعی بالابر برای حمل ابزارآلات خود استفاده کردند.
پس از آن استفاده از آسانسور به عنوان یک وسیله برای جابهجایی عمودی اشخاص و بار، در حدود 336 سال قبل از میلاد و در روم باستان صورت گرفته است.
اما اولین آسانسور هیدرولیکی که با فشار آب کار میکرد در سال 1846 توسط سر ویلیام آرمسترانگ ساخته شد. حتی قبل و بعد از آن هم نمونههای زیادی توسط افراد مختلف ساخته شد که کاربرد آسانسور را داشت. چه بالابرهایی که با فشار آب کار میکردند و چه آنهایی که با بخار کار میکردند. ( در هیچ کدام از آن ها برق و باتری بلک اوت آسانسور وجود نداشت. )
در سال 1851 ریچارد دادگن سیستم هیدرولیک را در جک با استفاده از نیروی بخار انجام داد. در سال 1894 اولین آسانسور هیدرولیک بدون نیاز به اپراتور (مشابه آسانسورهای امروزی) مورد استفاده قرار گرفت.
تا اوایل دهه هفتاد میلادی کاربرد آسانسورها به شماری از هتل ها و ساختمان های لوکس آمریکا و انگلیس و بعضی دیگر از شهرهای اروپایی محدود میشد. اما در تاریخ مخترع و سازنده نسل الکتریکی آسانسورها به وارنر فن زیمنس برمیگردد. هر چند انحصار آن توسط شخص دیگری ثبت گردید.
قدیمی ترین شرکت های ساخت آسانسور
از مهمترین و قدیمیترین شرکتهای ساخت آسانسور اوتیس و شیندلر هستند.
در حدود سال 1345 شمسی کارخانهجاتی جهت تولید درب و کابین آسانسور در ایران با الهام از شرکتهای اروپایی تاسیس شدند و تا امروز که شرکتهای فراوانی جهت نصب و راه اندازی در کشور وجود دارند کار خود را ادامه میدهند.
نمونههای بالابر بدون نیروی الکترونیکی حتی امروزه در کشور ما و در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد. با استفاده از قرقره و طناب مصالح را به بالای ساختمان میکشند. گفته میشود ناصر الدین شاه پس از سفرش به فرنگ نمونه ای ساده از آسانسور را مشاهده کرد و بعد از بازگشت به ایران دستور ساخت آن را داد اما گویا اولین آسانسور در زمان احمد شاه ساخته شده اما اثری از آن وجود ندارد. از سال 1335 صنعت آسانسور در ایران رونق بیشتری گرفت و آغاز رشد امروزی آسانسور در ایران بود.
کلمه آسانسور از کجا میآید؟!
این کلمه از کلمهی Ascenseur که واژهای فرانسوی است گرفته شده است. فرهنگستان زبان و ادب فارسی واژهی “آسان بر” را برای آسانسورهای حمل اشخاص و ” بالابر” را برای آسانسورهای حمل بار پیشنهاد داده است اما هنوز هم آسانسور با همین واژه شناخته و به کار برده می شود و واژگان بالابر و آسانبر چندان مصطلح نیستند.
انواع آسانسور از لحاظ شکل ظاهری اتاقک آسانسور
آسانسور پانوراما: این مدل از آسانسورها، آسانسورهایی هستند که دارای کابین شیشهای یا شفاف می باشند و یا بخشی از کابین شفاف است. آسانسور پانوراما نقش مهمی در زیبایی و طراحی داخلی ساختمان دارند. در واقع علاوه بر حمل مسافر، جلوه ویژهای به نمای ساختمان می دهد. همچنین افراد می توانند از منظره حین بالا و پایین رفتن در آسانسور لذت ببرند.
آسانسور پانوراما معمولا با سیستم کششی و یا هیدرولیک نصب می شوند که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت.
آسانسور با یک درب
آسانسور با دو درب مقابل یا مجاور
انواع آسانسور از لحاظ نحوه وارد شدن نیرو محرکه به کابین
آسانسورها از لحاظ داشتن خصوصیاتی مثل کابین، استفاده از نیروی برق، برخی اجزا و قطعات و حرکت عمودی با هم مشابه اند اما از لحاظ وارد شدن نیروی محرکه می توان انواع مختلفی برای آن ها برشمرد.
از لحاظ وارد شدن نیرو محرکه به اتاقک، آسانسورها را به چهار دسته کلی طبقه بندی میکنند:
آسانسورهای کششی ،آسانسورهای هیدرولیک، آسانسورهای وینچی و آسانسورهای مغناطیسی.
آسانسورهای کششی Traction Elevator
از جمله پرکاربردترین انواع آسانسور، آسانسورهای کششی هستند. آسانسور کششی برای ساختمان های مسکونی و همچنین ساختمان های تجاری به کار برده می شوند. این نوع آسانسور که از قدیمی ترین انواع آن می باشد، به طور کلی از کابین، وزنه، سیم بکسل و قرقره تشکیل شده است. روش حرکت به این صورت است که وزنه به دو سر سیم بکسل متصل بوده و سیم بکسل روی قرقره بزرگ به نام فلکه حرکت می کند. در واقع آسانسور برای بالا و پایین رفتن به تعادل نیاز دارد. برای برقراری این تعادل وزنه به سمت پایین حرکت کرده و آسانسور را به بالا می کشد و زمانی که لازم است کابین آسانسور پایین بیاید، وزنه به طرف بالا حرکت می کند.
آسانسورهای کششی خود دارای دو نوع Geared و Gearless هستند.
در نوع Gearless از گیربکس استفاده نمی شود. در این مدل سیم بکسل به اتاقک آسانسور متصل بوده و برای به حرکت درآوردن آسانسور به دور فلکه پیچیده شده است.
در مدل Geared گیربکس به موتور متصل است و سبب حرکت چرخی می شود که سیم بکسل را به حرکت درمیآورد.
سرعت نوع Gearless می تواند تا ۲.۵۳ متر بر ثانیه بالا رود در حالی که آسانسورهای Geared می توانند سرعتی بین ۱.۷ تا ۲.۵ متر بر ثانیه داشته باشند.
آسانسورهای هیدرولیک Hydraulic Elevator
بر اساس تحقیقات انجام شده در ایولتکس آسانسورهای هیدرولیکی در گذشته بر اساس قانون پاسکال کار می کردند. جابهجایی عمودی آسانسور با وجود ظرفی پر از روغن که در یک سمت دارای سطح مقطع کوچک و در سمت دیگر دارای سطح مقطع بزرگتر بود و با فشار آوردن به یک سمت میسر میشد. اما آسانسورهای هیدرولیک امروزی دارای جک هیدرولیک و پمپ فشار روغن هستند.
در آسانسور هیدرولیک، سیلندر و پیستون هیدرولیکی سبب حرکت اتاقک آسانسور می شوند. اکثر آسانسورهای هیدرولیکی بدون وزنه تعادل هستند. نسبت به آسانسورهای کششی، آسانسورهای هیدرولیکی دارای سرعت کمتری بوده و برای ارتفاعات کمتر مورد استفاده قرار می گیرند. به دلیل وجود جک هیدرولیک، این نوع آسانسور در ساختمان های بیشتر از 5 طبقه استفاده نمی شود.
از مزایای آسانسور هیدرولیکی می توان به این مورد اشاره کرد که هزینه اولیه تجهیزات و تعمیر و نگهداری آن تا حد خوبی به نسبت انواع کششی کمتر است. همچنین پایین آمدن این آسانسور بدون مصرف انرژی صورت می گیرد. قدرت آسانسورهای هیدرولیکی از انواع کششی بالاتر است و در جا به جایی بارهای سنگین دارای عملکرد بهتری هستند.
آسانسورهای هیدرولیکی از لحاظ مشخصات فنی در سه نوع طبقه بندی می شوند.
نوع معمولی، نوع بدون حفره (Holeless) و نوع Roped .
در آسانسور هیدرولیکی معمولی از سیلندر زیرزمینی استفاده می شود و برای ساختمان های کم ارتفاع مورد استفاده قرار می گیرد.
توسعه نوع بدون حفره در سال 1970 بوده و در آن از سیلندر روی زمین استفاده می شود. این تغییر سبب بهبود عملکرد و تغییر قیمت در آسانسور هیدرولیکی شد.
در نوع Roped، جک و یا پیستون از طریق سیم بکسل به کابین اتصال دارند.
آسانسورهای وینچی Elevator Winch
نحوه عمل آسانسور وینچی با استفاده از زنجیر و نیروی برق بوده و برق آسانسور وینچی به طور معمول تک فاز یا سه فاز است.
کشش برای حرکت کابین در سیستم این آسانسور توسط طناب های فولادی خاص و ساختار خاص وینچی صورت می گیرد. آسانسور وینچی با نیروی گرانش و به صورت معلق به حرکت درمیآید. تفاوت مهم این نوع آسانسور با سایر انواع در این است که آسانسور وینچی وزنه و قاب ندارد. آسانسور وینچی دارای موتور قوی و قدرتمندی بوده و ظرفیت بالایی دارد بنابراین در کارخانه ها برای جا به جایی وسایل سنگین از این نوع می توان بهره برد.
آسانسورهای مغناطیسی Magnetic Elevator
ساختار آسانسور مغناطیسی نسبت به سایر انواع آسانسورها متفاوت بوده و می توان گفت نسبت به سایر آسانسورها پیشرفته تر است. در آسانسور مغناطیسی تجهیزات و ریل ها روی دیوار چاه آسانسور متصل می شوند. جریان برق سبب ایجاد میدان مغناطیسی شده و سیم پیچ های باردار شده باعث حرکت کابین می شوند. در واقع ابتدا جریان برق برقرار شده، مغناطیس در ریل ها ایجاد می شود و سپس کابین به حرکت در میآید.
آسانسورهای مغناطیسی امنیت بالایی دارند چرا که دارای سیستم ضد برخورد و کنترلی می باشند. وجود تکنولوژی پیشرفته در آسانسور مغناطیسی باعث شده است که نسبت به سایر انواع قیمت بالاتری داشته باشند.
برق آسانسور
همانطور که در ابتدای بحث نیز گفته شد، مهم ترین و حیاتی ترین بخش در آسانسور، برق آن است. برق کشی آسانسور بسیار تخصصی بوده و این کار پیچیدگی هایی دارد که لازم است توسط یک نصاب آسانسور ماهر انجام شود.
برق آسانسور توسط یک کنتور عمومی سه فاز تامین می شود. یک کابل 5 رشتهای از این کنتور عمومی سبب تامین برق سیستم آسانسور و همه ی چراغ ها و پریزهای داخل چاله آسانسور و موتورخانه می شود.
لازم است با دقت و توجه کافی برق کشی انجام شود تا آسانسور در ایمن ترین حالت ممکن قرار گیرد.
برق اضطراری آسانسور
با رعایت نکات ایمنی بخش مهمی از امنیت و سلامت شما در آسانسور تامین می شود اما باز هم احتمال بروز مشکلاتی در این زمینه وجود دارد. قطع شدن ناگهانی برق و یا تغییرات ولتاژ می تواند سبب رخ داد حوادث و وارد شدن خسارات جبران ناپذیری شود. به منظور جلوگیری از بروز این مشکلات ضروری است آسانسور دارای سیستم برق اضطراری باشد. این برق اضطراری می تواند توسط یو پی اس مخصوص آسانسور تامین شود.
بدین منظور لازم است باتری و یو پی اس مناسب برای آسانسور را بشناسیم تا بتوانیم هزینه های وارده را کم کرده و از مناسب ترین یو پی اس جهت این کار استفاده کنیم.
یو پی اس ، ناجی شما هنگام گیر کردن در آسانسور!
عبارت Uninterruptible Power Supply (به اختصار UPS) به معنی منبع تغذیه بدون وقفه است. سیستم UPS که به عنوان یک منبع تغذیه اضطراری به کار برده میشود، با هدف تامین بدون مکث توان مورد نیاز بار مصرفی عمل میکند.
همانطور که می دانید آسانسور یک وسیله الکترونیکی-مکانیکی بوده و به طور مستقیم با برق شهری تغذیه می کند. این امکان وجود دارد که برق شهری به طور ناگهانی قطع شود و برای این مواقع باید راهکار مناسبی از قبل در نظر گرفته شده باشد.
یو پی اس آسانسور از انواع لاین اینتراکتیو بوده که دارای باتری خارجی است.
نصب یو پی اس برای آسانسور بسیار مهم است. از یو پی اس آسانسور برای مواقع قطعی برق و در جهت حل مشکلات پشتیبانی آسانسور استفاده می شود. یو پی اس آسانسور بین برق شهری و منبع تغذیه آسانسور قرار می گیرد و با خنثی سازی نوسانات برق شهری، برق یکنواختی را در اختیار آسانسور قرار می دهد. به این ترتیب طول عمر موتور آسانسور افزایش یافته و از هزینه تعمیرات آسانسور کم می شود.
کاربرد باتری آسانسور!
زمانی که منبع اصلی برق آسانسور قطع شود، سیستم یو پی اس به طور خودکار به باتری متصل شده و از بروز وقفه در حرکت آسانسور و یا گیر کردن آسانسور جلوگیری به عمل می آورد. پس از رفع مشکل و وصل شدن برق، سیستم یو پی اس به طور خودکار شروع به شارژ کردن باتری آسانسور می کند. این باتری ها در دمای 20 الی 24 درجه سانتی گراد بالاترین طول عمر و بازده را دارند. جالب است بدانید در مکان هایی که امکان کنترل دما وجود دارد مانند اتاق سرور ها از سیستم کنترل دمای اتاق سرور تحت شبکه استفاده می کنند. این سیستم باعث افزایش طول عمر ادوات می شود.
بنابراین عملکرد یو پی اس آسانسور کاملا اتوماتیک بوده و نیازمند مداخله های دستی نیست. این ups در انواع مختلف و سایزهای کوچک وجود دارد که به راحتی می تواند در راه پله یا اتاقک آسانسور نصب شود.
با توجه به تمام مباحث گفته شده، امروزه یو پی اس برای آسانسور و بالابر عنصر بسیار مهم و حیاتی به شمار می رود. برای انتخاب، خرید، و نصب یو پی اس مناسب برای آسانسور خود لازم است بسیار دقیق عمل کرده و از مشاوره با متخصیص در حوزه باتری و یو پی اس بهره مند شوید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه برق اضطراری و یا خرید باتری آسانسور متخصصین ایولتکس همواره آماده ارائه خدمات هستند.